Medycyna Pracy

Medycyna pracy to dziedzina, zajmująca się ochroną zdrowia pracowników

przed wpływem szkodliwych czynników środowiska pracy. Celem medycyny pracy jest opieka profilaktyczna, przede wszystkim poprzez badania wstępne, okresowe i kontrolne. Medycyna pracy obejmuje także orzecznictwo wynikające z przepisów kodeksu pracy.

Badania medycyny pracy wykonują lekarze, pielęgniarki i psycholodzy; wszystkie te osoby muszą mieć dodatkowe uprawnienia oraz kwalifikacje.

Badania wstępne, okresowe i kontrolne pracowników

  • null
    Badania wstępne dotyczą zmiany pracodawcy jak i zmiany stanowiska w danej firmie. Każdy pracownik musi przejść przez ten rodzaj badań, niezależnie od tego czy jest pracownikiem fizycznym czy biurowym. Oprócz opisanych badań, pracownicy podlegają badaniom okresowym i kontrolnym.

  • null
    Badania okresowe należy przejść jeszcze zanim upłynie termin poprzedniego zaświadczenia lekarskiego. Celem badań jest sprawdzenia stanu zdrowia pracownika podczas pracy (czy na przykład nie zapadł na chorobę zawodową). Tego rodzaju badania przeprowadza się raz na 1-5 lat w zależności od stanowiska pracy i związanych z nim zagrożeń. Osoby pracujące w hałasie powinny co roku wykonywać badania laryngologiczne.
  • null
    Badania kontrolne przeprowadza się w sytuacji, kiedy pracownik był na zwolnieniu chorobowym powyżej 30 dni. Zanim zostanie on ponownie dopuszczony do pracy, powinien wykonać badania kontrolne.

Badania kierowców oraz kandydatów na kierowców

Kierowca, który wykonuje przewóz drogowy, musi przejść odpowiednie badania lekarskie. Jeśli nie ukończył on 60 lat, musi badania medycyny pracy przeprowadzać co 5 lat, natomiast jeśli kierowca jest po 60-tym roku życia – co 30 miesięcy. Pracownik wypełnia ankietę, która dotyczy stanu zdrowia i składa ją uprawnionemu lekarzowi. Lekarz medycyny pracy może skierować kierowcę na badania diagnostyczne lub psychologiczne. Po ich przeprowadzeniu, lekarz wydaje orzeczenie. Może ono zawierać pewne ograniczenia takie jak termin ważności uprawnienia do kierowania pojazdami lub dotyczyć pojazdów, którymi może kierować badana osoba. A czasem także specjalne wymagania wobec kierowcy.

 

Oprócz podstawowych badań, kierowca musi przejść także badania psychologiczne. Obejmują one wywiad i obserwację badanej osoby, badania narzędziami diagnostycznymi. Ponadto podczas badania określa się sprawność intelektualną i procesy poznawcze pracownika, jego osobowość oraz sprawność psychomotoryczną. Po przeprowadzeniu badania, psycholog wydaje orzeczenie o istnieniu lub braku przeciwwskazań do kierowania pojazdem.

Badania związane z chorobami zawodowymi

Rozpoznania choroby zawodowej dokonuje lekarz orzecznik w formie orzeczenia lekarskiego wystawionego na odpowiednim druku. Na podstawie pierwszego orzeczenia, jednostka badawczo – rozwojowa w dziedzinie medycyny wydaje drugie orzeczenie o chorobie zawodowej. Wydaje się je w oparciu o:

  • null
    wyniki badań lekarskich i pomocniczych
  • null
    dokumentację medyczną pracownika
  • null
    dokumentację przebiegu zatrudnienia
  • null
    ocenę narażenia zawodowego
  • null
    Pracownik, u którego stwierdzono chorobę zawodową może ubiegać się o przysługujące mu uprawnienia.

Badania laboratoryjne, USG, spirometria, RTG, EKG, audiometria

Czasami lekarz medycyny pracy zleca badanie morfologiczne, ale dzieje tak tylko kiedy pacjent narażony jest w pracy na szkodliwe czynniki. Oprócz tego bardzo często lekarz kieruje na takie badania jak USG, EKG, RTG, spirometria lub audiometria. To ostatnie wykonuje się w przypadku kiedy pacjent naraża w pracy narząd słuchu czyli pracuje w trudnych warunkach. Dzięki badaniu EKG (elektrodiagram) można wykryć zaburzenia rytmu serca i zapobiegać chorobom kardiologicznym. Z kolei USG może wykazać nieprawidłowości w działaniu narządów wewnętrznych. RTG to badanie rentgenowskie nazywane w skrócie “prześwietleniem”. Jego zadaniem jest również wykazanie nieprawidłowości w organizmie ludzkim. Spirometria natomiast bada czynności układu oddechowego, objętość powietrza wdychanego i wydychanego.

Podczas wizyty, zadaniem lekarza jest ocena ogólnego stanu zdrowia (zarówno pod względem stanowiska jak i jego wpływu na zdrowie). Wizyta w gabinecie medycyny pracy rozpoczyna się od przeprowadzenia wywiadu lekarskiego. Lekarz pyta o przebyte choroby, powikłania, nałogi, operacje, wypadki. Po przeprowadzeniu wywiadu, lekarz przystępuje do zmierzenia pacjentowi ciśnienia i osłuchania klatki piersiowej. Czasem wykonywane są także badania laboratoryjne – na przykład morfologia krwi. Lekarz medycyny pracy może także skierować pacjenta na dodatkowe badania, które przeprowadzi specjalista. Po wizycie u specjalisty, należy ponownie udać się do lekarza rodzinnego.

 

Zakres badań jest głównie uzależniony od tego na jakim stanowisku pracuje pacjent i jakie zagrożenia na niego czekają w związku z wykonywanym zawodem.

Warto wiedzieć!

  • null
    Dla osób pozostających w stosunku pracy (umowa o pracę, powołanie, nominacja) koszty badań medycyny pracy oraz dojazdu do placówki medycznej ponosi zawsze pracodawca.
  • null
    Badania kontrolne i okresowe powinny odbywać się w godzinach pracy, a pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas swojej nieobecności.
  • null
    Osoby zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej (umowa o dzieło, zlecenie) oraz osoby prowadzące działalność gospodarczą również mają obowiązek poddać się badaniom lekarskim w zakresie określonym przez pracodawcę. W tym przypadku, to pracodawca decyduje, czy skieruje zleceniobiorcę na badania lekarskie, natomiast w umowie powinno określić się, która ze stron ponosi koszty tych badań.
  • null
    Badania medycyny pracy nie są wykonywane w ramach NFZ.
Nasi specjaliści
Sprawdź ceny